Olsztyn24

W I połowie 2009 r. inspektorzy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Olsztynie przeprowadzili 344 kontrole w zakresie legalności zatrudnienia, w tym 328 kontrole legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej obywateli polskich, 16 kontroli legalności zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców oraz 8 kontroli przestrzegania przez agencje zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Inspektorzy pracy skontrolowali legalność zatrudnienia ok. 2 tys. osób, w tym 43 cudzoziemców.

Nieprawidłowości w zakresie legalności zatrudnienia oraz przestrzegania przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stwierdzono w blisko połowie skontrolowanych podmiotów (45%). Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to:

- zatrudnienie bez potwierdzenia na piśmie rodzaju umowy o pracę i jej warunków oraz niezgłoszenie osoby wykonującej pracę do ubezpieczenia społecznego - nieprawidłowości tego rodzaju stwierdzono w 44 przypadkach, w 17 przypadkach te nieprawidłowość dotyczyły osób zarejestrowanych jako bezrobotne,

- podejmowanie przez bezrobotnych zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności bez powiadomienia o tym powiatowego urzędu pracy - 38 przypadków,

- niedopełnienie obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego - dotyczyło 23 osób; w stosunku do 35 osób wykazano nieterminowe zgłaszanie do ubezpieczenia społecznego,

- nieopłacenie comiesięcznych składek na Fundusz Pracy - za ponad 198 osób objętych kontrolą; kwota nieopłaconych składek wyniosła ok. 50 tys. zł; opóźnienia, często kilkumiesięczne, dotyczyły składek za 340 osób.

- niezgłoszenie do ZUS wymaganych danych lub zgłoszenie nieprawdziwych danych, od których zależy wymiar składek na Fundusz Pracy - dotyczyło 12 osób.

W czasie przeprowadzanych kontroli zalegalizowano zatrudnienie ogółem 43 osób, w tym zawarto umowy o pracę z 31 pracownikami. Opłacone zostały również składki na Fundusz Pracy za 227 osób, na kwotę ok. 22 tys. zł. W trakcie kontroli pracodawcy opłacili również zaległe składki na ubezpieczenie społeczne o wartości ok. 102 tys. zł, co dotyczyło 176 osób.

Inspektorzy pracy przeprowadzili 16 kontroli w zakresie legalności zatrudnienia i wykonywania pracy przez cudzoziemców. Objęto nimi podmioty powierzające pracę 43 cudzoziemcom. Zezwolenie na pracę na terytorium Polski było wymagane tylko od 20 cudzoziemców, którzy byli zatrudnieni w podmiotach poddanych kontroli. Pozostali obcokrajowcy, których dotyczyły kontrole, należeli do kategorii cudzoziemców zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.

Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, bez zezwolenia na pracę mogą być w Polsce zatrudniani wszyscy obywatele państw Unii Europejskiej, a także krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do UE (tj. Islandii, Liechtensteinu i Norwegii) oraz Szwajcarii. Istnieje również możliwość zatrudnienia obywateli Ukrainy, Białorusi, Rosji i Mołdowy we wszystkich branżach w okresie do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12, pod warunkiem otrzymania oświadczenia polskiego pracodawcy o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi, zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy.

Stwierdzone nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemców dotyczyło 18 osób, w tym 10 obywateli Nepalu, 4 obywateli Chin, 3 obywateli Wietnamu oraz 1 obywatela Białorusi. Najczęściej spotykane uchybienie to: brak wymaganego zezwolenia na pracę - wykazano w stosunku do 18 cudzoziemców zatrudnionych w co drugim kontrolowanym podmiocie zatrudniającym cudzoziemców, wobec których było wymagane zezwolenie na pracę.

Inspektorzy pracy stwierdzili również, że 6 cudzoziemców nielegalnie przebywa na terytorium RP lub ich podstawa pobytu nie uprawnia do legalnego wykonywania pracy.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami inspektorzy pracy skierowali 164 wnioski i polecenia zobowiązujące do usunięcia nieprawidłowości dotyczących osób, które świadczyły pracę w kontrolowanych podmiotach.

Podczas kontroli legalności zatrudnienia, ujawniono ponad 600 wykroczeń przeciwko prawom pracowniczym. W stosunku do sprawców wykroczeń inspektorzy pracy:

- nałożyli grzywny w drodze 66 mandatów karnych na kwotę ok. 84 tys. zł
- skierowali 55 wniosków o ukaranie do sądów grodzkich
- zastosowali 87 środków oddziaływania wychowawczego na podstawie art. 41 Kodeksu wykroczeń.