Olsztyn24

Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie przygotowuje premierę spektaklu „Wszyscy jesteśmy Belén” Any Eleny Correi w reżyserii Katarzyny Minkowskiej – sceniczną adaptację argentyńskiego reportażu opisującego sprawę młodej kobiety skazanej za poronienie. Realizacja porusza temat mechanizmów instytucjonalnych, które doprowadziły do niesprawiedliwego wyroku oraz konsekwencji, jakie takie doświadczenie niesie dla jednostki. Premiera już w piątek o godz. 19.00 na Scenie Dużej.

Reżyserką spektaklu jest Katarzyna Minkowska - laureatka Nagrody im. Konrada Swinarskiego za najlepszą reżyserię w sezonie 2023/2024 za spektakl „Kiedy stopnieje śnieg” oraz nominowana do Paszportów „Polityki” w 2024 roku w kategorii Scena. W jej dorobku znajdują się m.in. „Cudzoziemka”, zarejestrowana przez Teatr Telewizji, a olsztyńscy widzowie mogli już wcześniej oglądać jej realizacje „Kiedy stopnieje śnieg” i „Jesień” podczas Olsztyńskich Spotkań Teatralnych.

Katarzyna Minkowska wskazuje, że decyzja o realizacji wynikała z bieżącego kontekstu społecznego.

- Impulsem była rzeczywistość, w której żyjemy. Cały czas pojawiają się kolejne sprawy kobiet potraktowanych w sposób brutalny. Wróciłam do tego reportażu, bo okazało się, że mimo zmian politycznych problemy pozostały aktualne - Podkreśla również, że twórcy sięgają po różne konwencje i estetyki znane z kultury popularnej. - Staramy się rozszczelnić realistyczną narrację o obserwacje formalne, które wynieśliśmy z filmów, książek i spektakli.

Adaptację przygotowała Martyna Wawrzyniak, która opisuje pracę nad tekstem jako świadome odejście od dokumentalnego charakteru reportażu.

- Umówiłyśmy się na teatr opowieści, który eksploruje fabułę i historie psychologicznie prawdopodobne. - Dramaturżka zaznacza, że centralnym zadaniem było prześledzenie procesów prowadzących do skazania bohaterki. - Chodziło o to, by z szerokiego pejzażu społecznego i politycznego wyłuskać decyzje jednostkowe, które wpłynęły na przebieg sprawy Belén. Belén ma wrócić do codzienności, choć jej prywatność i intymność zostały naruszone.

Za choreografię odpowiada Krystyna Lama Szydłowska, która podkreśla wielowarstwowy charakter pracy nad ruchem.

- Choreografia opiera się w dużej mierze na rytmach i akcentach. To nie tylko sceny taneczne, ale także rozwiązania formalne wspomagające widza w zrozumieniu złożonej fabuły. - Jak dodaje, taniec staje się w spektaklu formą obywatelskiego sprzeciwu. - Ważne jest, że można protestować, tańcząc - i to również pojawia się w tej historii.

Przestrzeń sceniczną zaprojektował Łukasz Mleczak, wprowadzając charakterystyczny róż Baker-Miller, stosowany m.in. w amerykańskich więzieniach, by łagodzić agresywne zachowania.

- Cała scenografia to przede wszystkim przestrzeń więzienia, w którym Belén spędziła dwa lata, ale też miejsca przesłuchań, szpital i prywatne gabinety adwokackie.

W procesie przygotowań ważną rolę odegrał dokumentalny charakter materiału źródłowego. Milena Gauer podkreśla, że „praca nad materiałem dokumentalnym pozwala na bardziej złożony kontakt z postacią”, co w jej przypadku stało się kluczowe przy budowaniu roli adwokatki Soledad Deza. Agnieszka Rajda opisuje swoją perspektywę jako pracę nad opowieścią „o autonomii jednostki i konsekwencjach doświadczeń, które ją tej autonomii pozbawiają”.

W realizację spektaklu zaangażowany jest szeroki zespół twórców. Adaptację i dramaturgię przygotowała Martyna Wawrzyniak, za reżyserię odpowiada Katarzyna Minkowska. Scenografię stworzył Łukasz Mleczak, kostiumy - Jola Łobacz, a muzykę skomponował Wojciech Frycz (asystent kompozytora: Maciej Synowiec). Choreografię opracowała Krystyna Lama Szydłowska, reżyserię świateł - Jędrzej Jęcikowski, a za wideo i multimedia odpowiada Janusz Szymański.

„Wszyscy jesteśmy Belén” to próba odtworzenia procesów instytucjonalnych i społecznych, które prowadzą do naruszenia praw jednostki, a także opowieść o konsekwencjach, jakie ponosi osoba uwikłana w takie doświadczenie.

Przekład: Maja Gańczarczyk
Adaptacja i dramaturgia: Martyna Wawrzyniak
Reżyseria: Katarzyna Minkowska
Scenografia: Łukasz Mleczak
Kostiumy: Jola Łobacz
Muzyka: Wojciech Frycz
Choreografia: Krystyna Lama Szydłowska
Reżyseria świateł: Jędrzej Jęcikowski
Wideo i multimedia: Janusz Szymański
Asystent kompozytora: Maciej Synowiec
Inspicjentka: Agata Żuczkowska
Suflerka: Grażyna Czarkowska
Asystent reżyserki: Radosław Hebal

Obsada: Marzena Bergmann, Maciej Cymorek, Milena Gauer, Agnieszka Giza-Gradowska, Radosław Hebal, Marcin Kiszluk, Aleksandra Kolan, Barbara Prokopowicz, Agnieszka Rajda (gościnnie), Wojciech Rydzio

z udziałem II roku Studium Aktorskiego: Olga Berkowicz, Maria Błażewicz, Hanna Bruzi, Kamila Dudek, Zuzanna Łaba, Kacper Pastuła, Joanna Rose, Magdalena Samociuk, Martyna Smoter