inf. pras. | 2025-06-05 18:34
Jest ich w regionie ponad 1300, od wieków wpisane są w krajobraz kulturowy Świętej Warmii. Kapliczki przydrożne, przydomowe są charakterystycznym dla tego regionu elementem małej architektury sakralnej stanowiącym jej unikalne dziedzictwo. Większość z nich wymaga jednak renowacji, często bardzo pilnej. Ratowaniu warmińskich kapliczek służy m.in. specjalny program zakładający współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego powiatu olsztyńskiego.
- Ze względu na zakres prac i ich koszty tylko wspólne działanie może przynieść oczekiwane efekty. A gdy jest wola współpracy, to znajdą się siły i środki. Dlatego dziś wracamy do projektu „Ratujmy kapliczki” - mówi Andrzej Abako, starosta olsztyński.
W czerwcu 2021 roku podpisane zostało pierwsze porozumienie pn. „Przygotowanie dokumentacji do przeprowadzenia prac konserwatorskich przy 20 kapliczkach na Szlaku Świętej Warmii w latach 2021-2022”. Na wspólne działania w tym obszarze zdecydowały się wówczas samorządy Powiatu Olsztyńskiego oraz gmin: Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo, Purda, Stawiguda i Świątki. Każda ze stron (gminy i powiat) wytypowała do projektu będące ich własnością zabytkowe kapliczki oraz zabezpieczyła w swoich budżetach środki na opracowanie niezbędnej dokumentacji. Trzecią stroną porozumienia był Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków, który miał pokryć ok. 35 proc. kosztów jej przygotowania.
- Na podstawie tych dokumentacji mogliśmy się starać o środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane - dodaje starosta Andrzej Abako.
- Dzięki nim kilkanaście kapliczek już odzyskało dawny blask. Dziś wracamy do tego projektu.Nowe porozumienie zakłada opracowanie dokumentacji konserwatorskiej dla 13 kapliczek wpisanych do rejestru zabytków oraz zlokalizowanych na obszarze powiatu: po jednej wskazanej przez 11 gmin (bez Gminy Olsztynek) oraz dwóch - przez olsztyńskie starostwo. Jest ona niezbędna do aplikowania przez samorządy o przyznanie dotacji pochodzącej od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na przeprowadzenie niezbędnych prac.
Szacowany koszt przygotowania dokumentacji konserwatorskiej w ramach tego porozumienia to ok. 104 tys. zł. Wkład finansowy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wyniesie 39 tys. zł, Powiatu - 43 tys. zł oraz 22 tys. zł z gmin.
- Mam nadzieję, że na początku przyszłego roku ruszą pierwsze prace konserwatorsko-budowlane - dodaje starosta olsztyński.
- Liczę też na to, że podpiszemy kolejne takie porozumienia. I wspólnie, małymi kroczkami przywrócimy dawny blask większości naszych warmińskich kapliczek.Lista kapliczek do renowacji:
| Lp. | Miejscowość | Nr działki |
| 1 | Barczewo | 35/5 obręb Barczewo |
| 2 | Biskupiec | 223 obręb Biskupiec |
| 3 | Brąswałd | 75/2 obręb Brąswałd, gmina Dywity |
| 4 | Dobre Miasto | 4 obręb 2 Dobre Miasto |
| 5 | Woryty | 169 obręb Woryty, gmina Gietrzwałd |
| 6 | Jonkowo | 30/4 obręb Jonkowo |
| 7 | Butryny | 184/1 obręb Butryny, gmina Purda |
| 8 | Dorotowo | 52/1 obręb Dorotowo, gmina Stawiguda |
| 9 | Lutry | 5/94 obręb Lutry, gmina Kolno |
| 10 | Jeziorany | 280/5 obręb Jeziorany |
| 11 | Jankowo | 40/3 obręb Jankowo, gmina Świątki |
Powiat Olsztyński:
| 12 | Brąswałd | 75/2 obręb Brąswałd, gmina Dywity |
| 13 | Bartąg | 22 obręb Bartąg, gmina Stawiguda |