Olsztyn24

Widziałeś kiedyś rozłożony na rozdrożu snopek siana? A brzozę zasadzoną przy grobie? Czy wiesz, co wskazują czerwone ognie na polu? A co ma jajecznica do dobrobytu gospodarza? To tylko niektóre z obyczajów, które praktykowały nasze babki, a może i matki. Warmińskie zwyczaje, wierzenia i związane z nimi legendy, olsztyńscy artyści postanowili przybliżyć mieszkańcom miasta i powiatu. Stworzyli projekt „Niedzielniki”, którego finałem będzie spektakl - 21 sierpnia o godz. 19.00 na dziedzińcu olsztyńskiego zamku. Wstęp wolny.

Pomysł na spektakl oparty na wierzeniach, zabobonach i ludowych podaniach z terenu Warmii i Mazur powstał siedem lat temu. Po wielomiesięcznych badaniach literatury fachowej oraz oryginalnych zapisków ludowych bajarzy z początków ubiegłego wieku, po konsultacjach z etnologami i regionalistami, po tygodniach nanoszenia poprawek, powstał tekst sztuki teatralnej. Jej autorem, a obecnie także reżyserem, jest Maciej Mydlak - olsztyński aktor, reżyser i pedagog.

- Przez kilka lat nie udało mi się znaleźć i przekonać nikogo o konieczności stworzenia spektaklu czerpiącego z naszego warmińskiego dziedzictwa - opowiada autor. - Nikt nie chciał podjąć ryzyka finansowego takiego projektu. Trzeba było wziąć sprawy w swoje ręce. Na początku tekst kilkakrotnie pojawił się w formie czytanej Teatru przy Stoliku i... spotkał się ze znakomitym przyjęciem ze strony widowni. Kolejną odsłoną „Niedzielników” było czteroodcinkowe słuchowisko radiowe wyprodukowane przez Radio Olsztyn. I tu również zostało ciepło odebrane. To zachęciło nas, by z częścią radiowej obsady zawalczyć o pełną realizację tego materiału. Pod swoje skrzydła wzięło nas Towarzystwo Kultury Teatralnej, a ratusz wyasygnował znaczną część środków potrzebnych na realizację przedsięwzięcia. Wartość promowania dziedzictwa warmińskiego dostrzegł też Powiat Olsztyński. Znaleźli się inni mecenasi - „Społem” PSS i Studio OFF. 35 osób przelało swoje prywatne pieniądze poprzez portal PolakPotrafi.pl. To nam dodało skrzydeł! Pomagają nam też zupełnie bezinteresownie Muzeum Warmii i Mazur, MOK, Teatr im. Jaracza i Olsztyński Teatr Lalek.

„Niedzielniki” to, według ludowych podań, ludzie urodzeni i ochrzczeni w niedzielę. Obdarzeni byli umiejętnością widzenia zagubionych dusz, które nie mogły trafić do grobów. Niedzielnicą jest też główna bohaterka spektaklu.

- Minka staje przed swoim pierwszym poważnym zadaniem. Rusza w drogę w towarzystwie Adasia. Razem muszą rozwiązać zagadkę. W międzyczasie między młodymi rodzi się uczucie - zdradza reżyser. - Ale to tylko jeden z wątków. Będzie też wzruszająca opowieść o synu, „co ze szkół wrócił i ojca prostaka pouczał” i o sprawach niezałatwionych, bo „czasu zawsze mało, by wszystko powiedzieć” - przytacza fragmenty tekstu Maciej Mydlak.

Mimo poważnej tematyki, spektakl został przygotowany w lekkiej konwencji musicalu detektywistycznego. Autorem ścieżki dźwiękowej jest multiinstrumentalista i wokalista Marcin Rumiński, znany między innymi z zespołów Hoboud i Shannon. Jak zapewniają twórcy, coś dla siebie znajdą zarówno miłośnicy estetyki Pink Floyd, ambientu, jak i Feliksa Nowowiejskiego. Ciekawostką jest połączenie pracy aktora w żywym planie z lalkami. W spektaklu bowiem biorą udział zarówno aktorzy Teatru Jaracza, jak i Olsztyńskiego Teatru Lalek, a także studenci Studium Aktorskiego. Choreografią zajęła się Tatiana Asmołkowa, zaś scenografią Beata Akinis-Sowińska.

Jak mówi reżyser, nie chodzi mu tylko o zrealizowanie jednorazowego przedsięwzięcia.

- Chcielibyśmy w kolejnych sezonach letnich grać w plenerach Warmii i Mazur, na dziedzińcach zamków i w skansenach, przybliżając w familijnej formie naszą rodzimą tradycję i kulturę. Wszak prawie nikt już nie pamięta, dlaczego czasem zasłaniamy lustra, gdzie znikają jaskółki, gdy nadchodzi zima, jak poradzić sobie z wilkołkami, które ponoć zamieszkiwały nasze okolice, żyjąc zgodnie z sąsiadami, darzone powszechnym szacunkiem i poważaniem. Te opowieści i zwyczaje to nasze dziedzictwo, które chcemy, na tyle, na ile potrafimy, ożywić - dodaje Maciej Mydlak

******

NIEDZIELNIKI

scenariusz i reżyseria: Maciej Mydlak
scenografia: Beata Akinis-Sowińska
muzyka: Marcin Rumiński
choreografia: Tatiana Asmołkowa

występują:

Elżbieta Grad, Anna Kosik, Karolina Spiel, Wiesława Szymańska-Niemaszek, Katarzyna Trzeszczkowska, Jarosław Cupriak, Marian Czarkowski, Piotr Dębowski, Adam Hajduczenia, Radosław Jamroż, Marcin Młynarczyk, Maciej Mydlak

PREMIERA 21 sierpnia 2016 r., godz. 19.00 na dziedzińcu olsztyńskiego zamku