Olsztyn24

W Biurze Wystaw Artystycznych Galerii Sztuki otwarto wczorajszego (5.02) wieczoru dwie nowe wystawy - „Świętą Wojnę” Wojciecha Wilczyka oraz „Opisozapisy” Zbigniewa Urbalewicza. To pierwsze w tym roku wystawy otwierane w BWA. Będą dostępne dla miłośników sztuki współczesnej przez półtora miesiąca.

„Święta Wojna” to najnowszy projekt Wojciecha Wilczyka - twórcy słynnej wystawy „Niewinne oko nie istnieje”, współtwórcy wystawy „Inne Miasto” - dokumentujący napisy, malowanie na murach, graffiti kibiców piłkarskich w polskich miastach. Efektem działań jest wydana przez łódzki Atlas Sztuki i wydawnictwo Karakter publikacja „Święta Wojna” zawierająca 391 fotografii oraz ekspozycja, którą będziemy mogli zobaczyć w Olsztynie.

Premierowy pokaz wystawy odbył się w łódzkiej galerii „Atlas Sztuki”. Kolejnymi miejscami prezentacji „Świętej Wojny” będą Galeria Labirynt w Lublinie oraz BWA w Tarnowie.

W latach 2009-2014 Wojciech Wilczyk fotografował kibicowskie graffiti w Krakowie, na Górnym Śląsku i w Łodzi, czyli tam, gdzie dochodzi do największych tarć między zwolennikami rywalizujących drużyn piłkarskich. Te fotografie to coś więcej niż dokumentacja zjawiska społecznego, które wielu chciałoby uznać za wąską, a więc niewartą uwagi, subkulturę. W obiektywie Wojciecha Wilczyka kibicowskie graffiti zmienia się w pytanie o kondycję i stan świadomości całego społeczeństwa, tak łatwo dającego przyzwolenie na agresję, ksenofobię i rasizm. Prostackie napisy i rozbudowane graficznie murale tworzone przez kibiców, w których narodowa duma i rycerskość mieszają się z antysemityzmem i nawoływaniem do przemocy, każą na nowo zastanowić się nad wykluczeniem społecznym całych grup ludności.

Kibicowskie napisy to - wbrew pozorom - nie tylko bazgroły. Malowidła często przybierają wyrafinowane formy. Niektóre wyznaczają granice wpływów poszczególnych drużyn, inne wychwalają lub wspominają konkretnych kibiców lub postaci historyczne, zwłaszcza „żołnierzy wyklętych”.

- Robiąc ten projekt, starałem się działać w taki sposób, aby pokazać różne przejawy tytułowej wojny. Interesowało mnie, w jaki sposób osobowości przejawiają się w tym, co widać na murach - tłumaczy Wilczyk.

Wojciech Wilczyk to jeden z najważniejszych polskich dokumentalistów. Był dwukrotnie nominowany do Deutsche Börse Photography Prize. Wykłada na Akademii Fotografii w Krakowie, od pięciu lat prowadzi wpływowego bloga fotograficznego: hiperrealizm.blogspot.com.

Zbigniew Urbalewicz natomiast związany z Instytutem Sztuk Pięknych na Wydziale Sztuki UWM w Olsztynie. Zajmuje się grafiką projektową i warsztatową, projektowaniem form użytkowych, rysunkiem, malarstwem ściennym i sztalugowym, ilustratorstwem, aranżacją przestrzeni, fotografią. Wśród jego zainteresowań znajduje się także kaligrafia zachodnia, japońska, chińska oraz sumi-e - malarstwo tuszowe. Inspiruje się literą, ideogramem i piktogramem wykorzystując je w osobistym zapisie graficznym. W sali kameralnej BWA przedstawi specjalnie przygotowany projekt wynikający z jego poszukiwań w obrębie kaligrafii.

- Pismo, jako swoiste signum człowieka, notacja myśli, zapis słowa i całej otaczającej nas rzeczywistości, jest czymś przynależnym jedynie człowiekowi - mówi Urbalewicz. - Genialnym „wynalazkiem”, który musiał zaistnieć wcześniej czy później jako wynik postępu w sposobie komunikowania się, ale i wyrażania siebie. Pismo to jednocześnie obraz człowieka, symulowanie istnienia, ale w innej, bardziej intymnej przestrzeni. W końcu - ślad w pamięci, specyficzne narzędzie do odtwarzania obrazu-człowieka-artysty-otoczenia. Pismo ewoluowało zawsze, zmiany wynikały z zastosowania konkretnego narzędzia. To odręczne, istnieje w niewielkim zakresie. Wynalazek druku ograniczył, a potem zlikwidował potrzebę tworzenia i kopiowania manuskryptów, inkunabułów. Bo wszystko ma swój czas. Najnowsze technologie eliminują powoli książkę drukowaną, korespondencję odręczną i mam wrażenie, że coś powoli odchodzi w zapomnienie wśród obojętności. Artysta zawsze zostawia ślad sam stając jednocześnie śladem.

„Święta Wojna” Wojciecha Wilczyka będzie eksponowana w sali głównej BWA od 6 lutego do 15 marca, natomiast „Opisozapisy” Zbigniewa Urbalewicza od 6 lutego do 22 marca w sali kameralnej galerii.