Olsztyn24

Gra miejska o różnych kulturach w Olsztynku, polsko-ukraińsko-norweskie czytanie bajek w Sępopolu, spotkania na temat twórczości Tarasa Szewczenki w Gołdapi - to przykłady działań, jakie w 2014 zrealizowały warmińsko-mazurskie biblioteki uczestniczące w projekcie „Biblioteka miejscem spotkań wielu kultur”. 25 listopada w Olsztynie, w Hotelu Wileńskim (ul. Knosały 5) odbędzie się konferencja podsumowująca to przedsięwzięcie. W spotkaniu wezmą udział bibliotekarki i bibliotekarze z Polski oraz Norwegii, a także przedstawiciele organizacji pozarządowych zajmujących się wielokulturowością.

W projekcie „Biblioteka miejscem spotkań wielu kultur” na Warmii i Mazurach wzięło udział 20 bibliotek gminnych (łącznie z filiami to 44 placówki biblioteczne) oraz Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie. Jego celem było wypracowanie modelu biblioteki integrującej lokalną, różnorodną społeczność oraz wyposażenie bibliotekarzy w wiedzę i umiejętności potrzebne przy planowaniu i realizacji działań wielokulturowych.

Bibliotekarze mają za sobą cykl szkoleń uwrażliwiających na wielokulturowość i dyskryminację mniejszości, dzięki którym wiedzą w jaki sposób planować, realizować, a także promować wielokulturowe działania. Projekt był realizowany we współpracy z sześcioma bibliotekami norweskimi - wśród ich użytkowników jest wielu przedstawicieli mniejszości, a najliczniejszą grupą imigrantów są Polacy.

Przystępując do projektu, warmińsko-mazurskie biblioteki musiały nawiązać ze sobą współpracę. Trzy z takich bibliotecznych partnerstw uzyskały możliwość bezpośredniej wymiany doświadczeń z Norwegami. Polsko-norweskie działania przeprowadzono w trzech powiatach: gołdapskim (we współpracy z bibliotekami z powiatu węgorzewskiego), bartoszyckim i olsztyńskim.

Partnerstwo gołdapsko-węgorzewskie zorganizowało między innymi spotkanie pt. „Taras Szewczenko - patron ukraińskich protestów”. Wzięli w nim udział zarówno dotychczasowi użytkownicy biblioteki, jak i mieszkający tu Ukraińcy. Dzięki wsparciu gołdapskich bibliotekarzy Biblioteka Okręgowa w Hordaland przygotowała natomiast wystawę na temat twórczości Wisławy Szymborskiej, która podróżować będzie do innych bibliotek w okręgu.

Bibliotekarki z powiatu bartoszyckiego poprowadziły spotkanie na temat literatury polskiej w Bibliotece Publicznej w Bergen. Odwiedzające Polskę pracownice norweskich bibliotek mogły z kolei wziąć udział w Klubie Podróżnika w bibliotece w Bartoszycach czy w polsko-ukraińsko-norweskim czytaniu bajki „Rękawiczka” w bibliotece w Sępopolu.

Kolejne partnerstwo biblioteczne zorganizowało w skansenie w Olsztynku grę miejską, podczas której młodzież odwiedzała stoiska poświęcone różnym mniejszościom i kulturom. Bibliotekarki z Olsztynka, Działdowa, Szczytna i Barczewa nagrały też krótkie filmiki, które zachęcają mieszkających w Drammen Polaków do odwiedzenia tamtejszej biblioteki.

Nietypową akcję zorganizowała biblioteka w Starych Juchach. Przeprowadzono tu „prowokację”. Miejscowość odwiedziła Harrisa, ubrana w nikab muzułmanka, która z pomocą tłumaczki wypytywała, czy może kupić tu ziemię. W postać muzułmanki wcieliła się wolontariuszka z Ełku, a całą „prowokację” zorganizowano po to, by sprawdzić, jak mieszkańcy zareagują na osobę z innego kręgu kulturowego. Większość z nich była zaciekawiona wizytą Harrisy, ale zachowywała wobec niej też pewien dystans.

Akcja przeprowadzona w Starych Juchach została opisana jako jedna z inspiracji w podręczniku „Wielokulturowa biblioteka”. Publikacja bazująca na doświadczeniach z realizacji projektu pokazuje, w jaki sposób prowadzić działania skierowane do mniejszości, szanując i promując tożsamość mniejszości narodowych, etnicznych czy wyznaniowych, a także jak uwzględniać potrzeby różnych grup społecznych i włączać je w działania bibliotek.

Podręcznik trafi do uczestników konferencji, będzie mogła skorzystać z niego także każda biblioteka w Polsce chcąca realizować działania wielokulturowe. Do dyspozycji warmińsko-mazurskich bibliotekarzy będą także materiały zgromadzone przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Olsztynie.

- Bibliotekarze uczestniczący w projekcie są gotowi, by w bibliotekach stworzyć miejsce do dialogu wielokulturowego - mówi Renata Pietrulewicz z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie. - Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie, wspierając biblioteki w tym działaniu, zakupiła 300 książek oraz materiały edukacyjne dla dzieci i młodzieży, gry puzzle, wycinanki, kolorowanki itp. W ten sposób stworzyliśmy wędrującą kolekcję nowych zbiorów wielokulturowych, którą oddajemy do dyspozycji każdej chętnej bibliotece publicznej z naszego województwa.

Projekt „Biblioteka miejscem spotkań wielu kultur” zrealizowała Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w czterech województwach: warmińsko-mazurskim, małopolskim, opolskim i pomorskim. Łącznie wzięły w nim udział cztery biblioteki wojewódzkie, dziewięć bibliotek powiatowych oraz 36 bibliotek gminnych (łącznie z filiami ponad 150 placówek).

Bogna Mrozowska

******

Lista bibliotek uczestniczących w projekcie w województwie warmińsko-mazurskim:

Miejska Biblioteka Publiczna w Bartoszycach
Biblioteka Publiczna w Bisztynku
Gminna Biblioteka Publiczna w Galinach
Ośrodek Kultury - Biblioteka w Górowie Iławieckim
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Sępopolu
Miejska Biblioteka Publiczna im. Z. Nasierowskiej w Ełku
Gminna Biblioteka Publiczna w Kalinowie
Biblioteka Publiczna Gminy Ełk z siedzibą w Nowej Wsi Ełckiej
Gminny Ośrodek Kultury - Gminna Biblioteka Publiczna w Starych Juchach
Biblioteka Publiczna w Gołdapi
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzewie
Gminna Biblioteka Publiczna w Baniach Mazurskich
Gminna Biblioteka Publiczna w Budrach
Gminna Biblioteka Publiczna w Pozezdrzu
Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynku
Miejska Biblioteka Publiczna w Szczytnie
Miejska Biblioteka Publiczna w Barczewie
Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. J. Korczaka w Dobrym Mieście
Miejska Biblioteka Publiczna w Działdowie
oraz, jako koordynator, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie.