Olsztyn24

W piątek (17.01) o godz. 19.00 w koncercie symfonicznym w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej wystąpi światowej sławy wiolonczelista - Ivan Monighetti. Był ostatnim uczniem Mścisława Rostropowicza w Konserwatorium Moskiewskim i laureatem Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie w 1974 r. Od tego też roku datuje się jego wielka kariera artystyczna w salach koncertowych Europy, Azji i obu Ameryk. Krzysztof Penderecki określił artystę jako „genialnego wiolonczelistę”. W 1999 roku Monighetti zadebiutował jako dyrygent.

W Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej Ivan Monighetti zagra jeden z najpiękniejszych koncertów na wiolonczelę - usłyszymy Antonína Dvořáka: Koncert na wiolonczelę i orkiestrę h-moll op. 104. Drugim utworem wieczoru będzie również kompozycja Antonína Dvořáka - VIII Symfonia G-dur op. 88. Kompozytor, który posiada miano ojca narodowej muzyki czeskiej napisał ją jeszcze w swoim kraju, następna symfonia - IX „Z Nowego Świata”, powstała już w Stanach Zjednoczonych.

Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej poprowadzi jej dyrektor artystyczny Piotr Sułkowski.

Wprowadzenie

Koncert wiolonczelowy h-moll op. 104 Antonína Dvořáka (1841-1904) pisany był w Stanach Zjednoczonych, gdzie w latach 1892-1895 kompozytor - u szczytu sławy i powodzenia - piastował stanowisko dyrektora artystycznego Konserwatorium w Nowym Jorku. Wracając z Nowego Jorku do domu, szkice koncertu wiózł ze sobą. Ale nim doszło do pierwszego wykonania - a odbyło się to przed najwierniej wówczas oklaskującą czeskiego mistrza publicznością angielską - utwór przeszedł jeszcze szereg perypetii. Pierwszym wykonawcą miał być przyjaciel kompozytora Hans Wihan, ceniony wiolonczelista, który na nieszczęście postanowił poprawić - w swoim mniemaniu - partyturę, wnosząc do niej szereg zmian. Dvořák ostro zaprotestował przeciw tym ingerencjom w liście do swego wydawcy Simrocka: Mój przyjaciel Wihan i ja różnimy się w pewnych sprawach. Wiele z wprowadzonych przez niego pasaży nie podoba mi się i nalegam, by utwór drukowany był tak, jak ja go napisałem (...) Ponadto, udzielę zgody na druk jedynie w wypadku gdy mi Pan obieca, że nikt, nawet mój przyjaciel Wihan, nie wprowadzi żadnej zmiany bez mojej wiedzy i zgody (...) również kadencja, jaką Wihan dorobił w ostatniej części, nie może tam zostać. Finał ma wygasać stopniowo, jak oddech, z reminiscencjami z pierwszej i drugiej części; solo wiolonczeli zamiera aż do pianissimo, i w ostatnich taktach orkiestra burzliwie kończy utwór. Taka była moja idea, i od niej nie odstąpię.

Trudno o bardziej jasne i sugestywne wskazówki wykonawcze, cenne dla wszystkich grających ten piękny utwór, aż po dzień dzisiejszy. Wtedy jednak owe kontrowersje doprowadziły Dvořáka do zerwania przyjaźni z Wihanem, zaś honor pierwszego wykonania Koncertu h-moll przypadł angielskiemu wiolonczeliście Leo Sternowi, co nastąpiło w londyńskiej Queen’s Hall 19 marca 1896 r. Romantyczne, pełne symfonicznego rozmachu dzieło, które jest w pewnym stopniu zwieńczeniem twórczości Dvořáka, weszło na stałe do koncertowego repertuaru, lubiane przez wiolonczelistów i przez publiczność.

VIII Symfonia G-dur Antonina Dvořáka (1841-1904) powstała w roku 1889; pisał ją kompozytor niejako z rozpędu, bezpośrednio po Kwartecie fortepianowym Es-dur, przy pracy nad którym wyznawał w liście do przyjaciela, Aloisa Göbla: Mam teraz głowę pełną pomysłów, gdyby tylko człowiek zdołał zaraz wszystko zapisać... Idzie mi nadspodziewanie łatwo i melodie płyną jedna za drugą...

W rezultacie to, czego nie wykorzystał w Kwartecie, weszło do VIII Symfonii, wręcz przepełnionej bogactwem motywów i ogromną energią, która to wybucha w efektownych fanfarach, to znów kołysze się w uśpieniu, w rytm rozmarzonego walca.

Była to ostatnia symfonia Dvořáka napisana na czeskiej ziemi. Jego następną - i w ogóle ostatnią - była IX Symfonia „Z Nowego Świata”, powstała już w Stanach Zjednoczonych, gdzie oferowane mu stanowisko dyrektora artystycznego Konserwatorium Narodowego w Nowym Jorku objął w roku 1892.

Ivan Monighetti - wiolonczela

Był ostatnim studentem Mścisława Rostropowicza w Konserwatorium Moskiewskim. Jest laureatem wielu międzynarodowych konkursów, w tym Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie w 1974 r. Od tego też roku datuje się jego wielka kariera estradowa w Europie, Azji i w obu Amerykach.

Artysta występował na najbardziej prestiżowych festiwalach, m.in. na Festiwalu w Santa Fe, Schleswig Holstein, Holland Festival i Martha Argerich Festival. Występował z najznakomitszymi orkiestrami, takimi jak Orkiestra Filharmonii Berlińskiej pod dyrekcją Krzysztofa Pendereckiego, Orkiestra Lipskiego Gewandhausu pod dyrekcją Kurta Masura, Orkiestra Gulbenkiana pod dyrekcją Muhai Tanga i Orkiestra Filharmonii Moskiewskiej pod dyrekcją Mścisława Rostropowicza, żeby wymienić tylko te najważniejsze.

Jego znakomite kreacje na wielu festiwalach muzyki współczesnej ugruntowały reputację wiolonczelisty jako jednego z najlepszych interpretatorów muzyki współczesnej. Jego płyta kompaktowa „Muzyka XX wieku na wiolonczelę solo” otrzymała nagrodę Diapason d’Or jako najlepsza płyta roku. Swój repertuar współczesny artysta stale rozszerza o utwory wielkich współczesnych kompozytorów m.in. Pendereckiego, Xenakisa, Dutilleux, Knaifela, Gubajduliny, Silvestrowa, Ali-Zadeha. Wiele utworów zostało skomponowanych specjalnie dla niego.

Ivan Monighetti z dużym szacunkiem i zainteresowaniem odnosi się do technik wykonawczych XVIII i XIX wieku, z tego też powodu zaangażował się w zorganizowanie w Moskwie Festiwalu Muzyki Dawnej, gdzie współpracował z takimi artystami jak wiolonczelista Anner Bylsma, mistrz violi da gamba i wiolonczeli barokowej Wieland Kuijken, sopranistka Nancy Argenta, skrzypek Simon Standage czy pianiści Ronald Brautigam i Aleksiej Lubimow. Artysta odnosi również sukcesy jako dyrygent. Zadebiutował w tym charakterze na festiwalu haydnowskim w Anglii w roku 1999, a rok później został zaproszony ponownie na ten festiwal jako główny dyrygent. Ze swą własną Boccherini Camerata odbył tournée zagraniczne po Polsce, Holandii, Francji, Estonii i Rosji.

W 2003 r. Ivan Monighetti wystąpił na prestiżowym Festiwalu Marthy Argerich w Japonii gdzie zaprezentował światową premierę koncertu wiolonczelowego Frangiza Ali-Zadeha oraz Concerto grosso na 3 wiolonczele Krzysztofa Pendereckiego pod dyrekcją kompozytora. Jego nagranie sześciu suit na wiolonczelę solo J.S. Bacha otrzymało nagrodę Fryderyka w 2003 r.

Ivan Monighetti jest profesorem w klasie wiolonczeli w Akademii Muzycznej w Bazylei oraz gościnnym profesorem Konserwatorium im. Królowej Sofii w Madrycie. Był również członkiem jury wielu konkursów m.in. Konkursu im. J.S. Bacha w Lipsku.

Zapraszamy Państwa na ten arcyciekawy muzyczny wieczór.

******

17 stycznia (piątek) 2014 r. godz. 19.00, sala koncertowa Filharmonii

Koncert symfoniczny:
» Piotr Sułkowski - dyrygent
» Ivan Monighetti - wiolonczela
» Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Program:

Antonín Dvořák

» Koncert na wiolonczelę i orkiestrę h-moll op. 104
- Allegro
- Adagio ma non troppo
- Finale. Allegro moderato

» VIII Symfonia G-dur op. 88
- Allegro con brio
- Adagio
- Allegretto grazioso
- Allegro ma non troppo