Olsztyn24

W Muzeum Warmińskim w Lidzbarku Warmińskim, oddziale Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, można oglądać siedemnastowieczny obraz o tematyce religijnej, który został zakupiony przez Urząd Miasta w Lidzbarku Warmińskim na wniosek muzeum w Olsztynie. Po zakończeniu wstępnych badań z zakresu historii sztuki i oględzinach konserwatorskich obraz można podziwiać na wystawie „Wielcy mieszkańcy zamku lidzbarskiego”, w dawnej sypialni biskupów warmińskich.

Obraz wystawiono do sprzedaży w jednej z olsztyńskich galerii, rozpoznany jako „Adoracja Trójcy Świętej”, dzieło pędzla nieznanego autora z kręgu flamandzkiego, działającego w 2. połowie XVII wieku.

- Pierwsze oględziny obrazu, jeszcze w galerii, poddały w wątpliwość identyfikację tematu religijnego - mówi kustosz Iwona Beata Kluk, kierownik pracowni malarstwa i grafiki MWiM. - Jest to niezwykle ciekawe przedstawienie Świętej Rodziny jako „Trójcy Stworzonej”, utrzymane w duchu kontrreformacji. Pośrodku płótna namalowano Marię i Józefa trzymających nad kołyską Dzieciątko Jezus. Wizerunek ziemskiej rodziny równa się tej niebiańskiej, ukazanej w osobach Boga Ojca, Ducha Świętego i właśnie Jezusa, który stanowi łącznik między obiema. Przedstawienie jest gloryfikacją Jezusa, stąd na obrazie można dostrzec wiele symboli świadczących o jego królewskim pochodzeniu (insygnia władzy), czy niepokalanym poczęciu Jego Matki (wieniec z róż i 12 gwiazd wokół głowy Dzieciątka). Obraz został namalowany pod wpływem bardzo popularnej w 2 połowie XVII w. mody na sceny religijne, rodzajowe i alegoryczne umieszczane w girlandach kwiatowych.

Prym wiodły tu kompozycje malarzy z Antwerpii, m.in. Piotra Pawła Rubensa, Daniela Seghersa, Fransa Franckena, Philippa de Marlier czy rodziny Brueghelów - Jana starszego, Jana młodszego, Ambrosiusa i Abrahama. Jeden z takich obrazów - „Marię w wieńcu różanym” - namalowany przez nieznanego artystę działającego w XVII stuleciu na terenie Warmii, można oglądać na wystawie malarstwa religijnego w lidzbarskim zamku.

Stan zakupionego obrazu jest dobry, jednak aby pokazać pełnię jego walorów artystycznych należy przeprowadzić pełną konserwację.

- Obraz został wycięty z ramy w bliżej nieokreślonym czasie, stąd okrojenie jego kompozycji - mówi Anna Szymańska, konserwator dzieł sztuki z pracowni konserwacji MWiM. - Ogląd warstwy malarskiej w promieniach ultrafioletowych wykazuje wcześniejsze liczne drobne ingerencje konserwatorskie, jednak nie są one rozległe i zasadniczo nie wpływają na odbiór całości przedstawienia.

Konserwację obrazu zaplanowano na przyszły rok. Jego ponowne wyeksponowanie będzie połączone z prezentacją przygotowaną przez kustosz Iwonę B. Kluk, która opowie o wynikach badań z zakresu ikonografii przedstawienia oraz heraldyki, tak istotnej dla ustalenia fundatora dzieła.

Obraz „Święta Rodzina jako Trójca Stworzona” był pokazany publiczności 12 lutego 2012 r. podczas prezentacji dzieł pozyskanych i zakupionych, zorganizowanej w olsztyńskim zamku. Dzięki zakupieniu przez Urząd Miasta Lidzbarka Warmińskiego stanowi chlubny przykład wspierania kultury przez instytucje samorządowe. W ostatnich latach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie wzbogaciło swoje zbiory o tak cenne dzieła jak gotycka rzeźba św. Jakuba Starszego, patrona Olsztyna, i obraz Friedy Strohmberg, przedwojennej miejscowej malarki - oba zakupione z inicjatywy muzealników przez Urząd Miasta Olsztyna.

- Rada Miasta doceniła rangę obiektu - mówi Marek Żelichowski, zastępca burmistrza Lidzbarka Warmińskiego. - Po zapoznaniu się z opinią kustosz Iwony Kluk podjęliśmy uchwałę o zakupie dzieła i udostępnieniu go na ekspozycji w Muzeum Warmińskim.

Burmistrz i Rada Miasta są przekonani, że ten piękny obraz będzie służył zarówno lokalnej społeczności, jak i licznym gościom odwiedzającym Lidzbark Warmiński.

Ilustracja: Święta Rodzina jako Trójca Stworzona. Archiwum Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, fot. G. Kumorowicz